Pudliszki

Pudliszki — nazywano też Pudliszkowem i Pudliszkowicami ad. nazwiska rycerza znanego z r. 1394 herbu Habdank.

W roku 1494 nazwisko Pudliszek spotykamy ponownie na terenie ziemi Krobskiej. Ziemie te uzyskały więc na pewno nazwę ad nazwiska, lecz na tych ziemiach znajdują się dokumenty kultury z czasów jeszcze przed naszą erą. Świadectwem tych odległych czasów są bogate cmentarzyska i grodziska wokół Pudliszek, z których wydobyto już dużo ciekawych,, cennych zabytkowych dokumentów rzeczowych.

Prowadzone badania cmentarzyska pozwoliły stwierdzić w 11 mogiłach wiele naczyń glinianych, częściowo malowanych. W grobach tych znaleziona bransolety; brzytwy, sierp, szpile z okresu halsztackiego — czyli 700 do 400 lat przed naszą erą. Oprócz cmentarzyska istnieją na terenie Pudliszek ślady istnienia dwu grodzisk. Pierwsze z nich pochodzi z okresu wczesno-żelaznego, a było zamieszkałe jeszcze w czasach piastowskich. Grodzisko to tworzyło prawdopodobnie jedno z ogniw łańcucha fortyfikacji broniących teren Polski od strony Niemiec i Śląska.

Kształt grodziska był kulisty o promieniu około 55 m. Wały grodziska dochodziły kiedyś do 3 m wysokości i były otoczone rowem. Grodzisko to leżało na południowy-zachód od wsi Pudliszki w stronę Karca.

Drugie grodzisko w kształcie pierścienia odkryto w latach międzywojennych tuż obok Pudliszek.

Z dawnych wałów pozostały tylko ślady w postaci licznych kamieni na bagnistej niegdyś łące. Musiało to być grodzisko w dawnych czasach bardzo silnie warowne, gdyż średnica wałów wynosi około 100 m. Było to też prawdopodobnie starsze grodzisko niż poprzednio wspomniane, gdyż spotykano tam ślady z okresu łużyckiego. Prawdopodobnie zalane wodą grodzisko stało się bezużyteczne i w pobliżu postawiono nowe.

Z dzisiejszych obserwacji wiemy, że grodzisko to było okolone rzeką Rów Polski (dawna nazwa Ponik), a było zlokalizowane na obecnych łąkach położonych niżej niż Pudliszki w kierunku północno-zachodnim. Wały miały wysokość 5 m. Ślady wałów są jeszcze dzisiaj widoczne, są

bardzo strome, porosłe trawą i krzewami dzikiego bzu. Wykopując pnie drzew w okolicy dawnego grodziska natrafili robotnicy w 1924 roku dwie urny z prochami i śladami narzędzi z epoki brązu.

Najstarszym rodem osiadłym w Pudliszkach to Awdańce i Leliwici (.Awdańce pochodzili z krajów Skandynawskich).

Rycerz Marcin Pudliszko w 1394 r. otrzymał ziemie obok grodzi za wojenne zasługi i stąd ziemie te nazwano Pudliszkowskie, a utworzoną osadę nazwano Pudliszki.

Z okresu tego nie zachowały się dokumenty, które mogłyby świadczyć co dalej działo się na tych ziemiach.

Dopiero nagrobki zachowane w dobrym stanie z wieku XVII (w kościele farnym w Krobi) wspominają znowu Pudliszki.

Zachowały się trzy portrety malowane na blasze, poświęcone trzem przedstawicielom rodziny Pudliszkowskich.

Na jednym z nich — popiersie kobiety, wokół portretu cztery tablice herbowe z których wynika, że to Barbara Pudliszkowska. Brak jest bliższych danych — może jej mężem był Stanisław Pudliszkowski który w Kuczynie (3 km ad Pudliszek) był zabezpieczony przez legata Stanisława Przyborowskiego na sumę 600 zł.

Synem Barbary mógł być Andrzej i Piotr Pudliszkowscy, których portrety zdobią kościół farny w Krobi. Obydwaj zmarli w młodym wieku — Andrzej walczył jak wynika z napisu w Prusach pod Królem Władysławem (zmarł na febrę mając 28 lat), — drugi Piotr walczył pod Koniecpolskim (zmarł mając 29 lat w maja 1657 roku).

Portrety kazała wykonać siostra Andrzeja i Piotra Pudliszkowskich — Helena Chojeńska.

Być może na Piotrze Pudliszkowskim wymarła rodzina Pudliszkowskich, gdyż w dalszych dokumentach nigdy nie spotkano tego nazwiska.

Równocześnie z Awdańcami siedzą tu w Pudliszkach Leliwici - z historii wiemy, że Leliwita — Wincenty z Gronowa dowodził pod Grunwaldem własną chorągwią. Do tej samej rodziny należeli Leliwici z Pudliszek i Krajewic. (Krajewo — obok Pudliszek).

Spotyka się tu w roku 1407 Jana Gronowskiego z Pudliszek i w 1408 roku jego stryja Andrzeja Gronowskiego.

Jakie losy sprawiły, że Pudliszki przeszły w ręce Gostyńskich nie wiemy, pozostały jedynie ślady, że w 1688 roku Andrzej Gostyński sprzedaje Pudliszki Krzysztofowi Gorzeńskiemu.

W 1626 roku urodził się w Pudliszkach Jan Nałęcz Gorzyński, dowodzi pułkiem gwardii królewskiej, był też posłem Wielkopolski w latach 1678-1680 oraz 1680-1685 r., a żoną Gorzyńskiego była Elżbieta Sobieska.

W połowie XVIII. wieku dziedziczył Pudliszki Andrzej Wilczyński, po nim dzierżawił następnie Stanisław Rębowski (ożenił się z Marianną Zamajską 1746 r.). Następnie, najpierw dzierżawi a później kupuje Pudliszki Wojciech Morawski.