Historia Pudliszek - Nowe zakłady pracy
Spis treści |
---|
Historia Pudliszek |
Najstarsze dzieje Pudliszek |
Ród Morawskich |
Józef Łubieński-nowy właściciel |
Nowe zakłady pracy |
Wszystkie strony |
W roku 1861 cały majątek odkupuje następnie członek Ha-Ka-Ty — Herman Kennemann i w jego rękach pozostają Pudliszki do końca I wojny światowej.
W miejscu cukrowni uruchomionej przez J. Lubieńskiego — Kennemann uruchamia wielką gorzelnię a następnie cegielnię i młyn parowy. Zwłaszcza młyn na owe czasy był bardzo nowoczesny, wyrabiano tu mąkę pszenną i żytnią w trzech gatunkach.
Z okresu Kennemanna w Pudliszkach zanotować trzeba fakt, że warunki tutejszych robotników były fatalne. Dowodem tego był jeden z pierwszych w Wielkopolsce strajków robotników rolnych w 1872 roku w Pudliszkach.
Kurier Poznański z dnia 5 kwietnia 1373 roku pisze:
„Dnia 1 kwietnia stanęło przed sądem w Gostyniu 21 komorników z Pudliszek i Kokoszek oskarżeni o strajk rolny. Zażądali oni podwyższenia zapłaty za prace żniwne i podwyższenia deputatu od młocki i zniżenia cen drzewa. Zawiesili pracę".
Kurier Poznański nr 93 z 1877 roku donosi o wypadku śmiertelnym w Pudliszkach.
„Śmierć w wywarze w gorzelni pana Kennemanna w Pudliszkach". Autor artykułu rozważa problem na tle tego wypadku — dlaczego gorzelnia tak dobrze i nowocześnie wyposażona, nie zabezpieczona jest przed podobnymi wypadkami, dlaczego nie podjęto dochodzenia przeciw właścicielowi, który nie zadbał o bezpieczeństwo pracy swoich robotników. Dalej autor komentuje, że przypuszczalnie Komisarz Obwodowy nic podjął dochodzenia dlatego, że wiele ma korzyści osobistej od pana Kennemanna.
Zachował się dokument świadczący o stanie majątku Pudliszki z roku 1881.
Oto dane:
Roli 379,41 ha
Łąk 119,91 ha
Pastwiska 30,59 ha
Lasy 21,18 ha
Ugoru 21,85 ha
Wody 1,99 ha
O liczbie ludności mamy następujące dane z r. 1820
Pudliszki Kokoszki
kmieci 6 2
półrolników 1 -
kowali 1 -
karczmarzy 1 -
owczarzy 1 1
„Razem 234 dusze"
W 1843 r. —„24 dymów (domy) i 292 dusz"
Statystyka nieco nowszych czasów podaj:
w 1872 r. 480 osób
w 1905 r. 477 osób 230 mężczyzn 147 kobiet
w 1910 r. 465 osób 216 mężczyzn 249 kobiet
w 1921 r. 478 osób 225 mężczyzn 253 kobiet
Nie można podać nic bliższego kiedy powstała w Pudliszkach szkoła prawdopodobnie z chwilą przejścia wsi na własność J. Łubieńskiego tj. około 1830 r.
Wiadomo natomiast, że w 1839 roku nauczycielem był Józef Dobrowski. Przez pewien czas szkoła znajdowała się w starym pałacu w północnej części parku (obecny pałac wybudowano w latach 1823-1826). Nową szkołę wybudowano w 1860 roku (obecnie używany obiekt), a nauczycielem był wówczas Żmudziński.
W 1878 roku w dwuklasowej szkole w Pudliszkach było już dwóch nauczycieli — Jabczyński z Pawłowic i Bartsch, następnie Alde i Poszwa.
W okresie międzywojennym pierwszym nauczycielem był Kaczmarek, a później nauczycielem i kierownikiem szkoły był Leon Nowak— człowiek o wielkim umiłowaniu tej ziemi, bardzo zainteresowany jej historią, panującymi tu zwyczajami itp.
Był w Pudliszkach taki zwyczaj, że zmarłych żegnano na skraju wsi przemową żałobną. (wspomina L. Nowak).
Z dziejów Pudliszek z okresu XVIII wieku znaleziono jeszcze szereg informacji fragmentarycznych — oto niektóre z nich. Dziedzicem Pudliszek w 1726 roku był Jan Rydzyński, a w 1731 r. Kasper Miaskowski -- łowczy wschowski.
Bezpośrednia przed Wilczyńskim dziedzicem Pudliszek był Maciej Borzecki.
Z tego okresu zachowało się szereg nazwisk ekonomów:
- Bartłomiej Andrzejewski — 1726 r.
- Kubaszewski — 1733 r.
- Kazimierz Dąbrowski — 1745 r.
- Tomasz Kownacki — 1751 r.
-Franciszek Kozłowski — 1754 r.
-Fryderyk Malczewski — 1790 r.
-Kucharz Markiewicz — 1739 r.
-Pisarz dworski Jan Tyrakowski — 1740 r.
-Komornik Swędracki — 1782 r.
-Kmiecie: Spychała, Nowak — 1744 r.
-Paszak, Kubeczka —1745 r.
-Musiał — 1747 r.
Wiele z tych nazwisk spotykamy jeszcze dzisiaj w Pudliszkach.
Poprawiony (sobota, 07 maja 2011 10:10)